«کافه کتاب»؛ طرحی نو برای واگذاری بناهای تاریخی مازندران

باران شمال به نقل از خبرگزاری ایرنا، بلاتکلیف بودن مالکیت و متولی و نبود اعتبار برای ترمیم بناهای تاریخی همواره به عنوان یکی از دغدغه ها در حفاظت از این بخش از تاریخ هر منطقه به شمار می رود اما ایده واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی و اجرای طرح های گردشگری و تفریحی در آنها باعث شده کلید حل این معضل در دستان بخش خصوصی علاقمند به امور تاریخی بیفتد.

برای همین منظور صندوق مرمت احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی از سال ۱۳۸۴ فعالیتش را در سطح کشور آغاز کرده است و به دنبال بهره گیری از ظرفیت بخش خصوصی برای تکمیل و مرمت بناهای تاریخی کشور است و در زمان آغاز اجرای این طرح فهرستی از بناهای تاریخی قابل واگذاری به سازمان وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارائه شد.

در ارائه این لیست نام ۱۰ بنای تاریخی مازندران که قابلیت واگذاری به بخش خصوصی داشتند به این سازمان اعلام شد. پس از آن با دستور سازمان کشوری واگذاری بناهای تاریخی که در لیست موردنظر قرار داشت آغاز شد و در سال ۱۳۹۵ نخستین بنای تاریخی مازندران به بخش خصوصی واگذار شد.

خانه “آقاجان نسب “‌به عنوان نخستین بنای تاریخی واگذار شده استان به بخش خصوصی است که این خانه پشت گنجینه دیگر بنای تاریخی بابل قرار دارد، خانه “منوچهری“‌ در آمل و “کاخ چایخوران” در چالوس دیگر بناهای تاریخی مازندران که به بخش خصوصی واگذار شد.

خانه های تاریخی “رمدانی“ در ساری و “نجفی”‌ بابل نیز به بخش خصوصی واگذار شد و ۲ کاروانسرای سنگی کندوان و گدوک نیز به مجموعه های خصوصی واگذار شد و قرار بود دو بنای تاریخی دیگر مازندران شامل خانه های “شفاهی“‌ و “‌عبادی“‌ واقع در آمل به بخش خصوصی واگذار شود.

تاکنون با واگذاری این بناهای تاریخی به رستوران و چایخانه مبدل شدند اما اکنون با توجه به ذائقه و گرایش جامعه بویژه نسل جوان به محفل هایی همچون کافه کتاب و کافه گفت و گو، ‌میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز همسو با این تغییر ذائقه تصمیم گرفته است تا کاربری های جدید را تعبیه کند.

کافه‌کتاب نوعی کافه با محیطی انباشته از کتاب است که در آن افراد می‌توانند کتاب بخوانند، کتاب بخرند، خوراکی و نوشیدنی هم سفارش دهند و گفت و گو کنند.

۸۰ اثر میراث فرهنگی کشور در این استان وجود دارد که این آثار شامل بناهای تاریخی، آداب و رسوم و فرهنگ های مناطق مختلف مازندران است. که حجم بیشتر آثار فرهنگی ثبت شده مربوط به بناهای تاریخی است که ۴۰درصد این آثار را تشکیل می دهند و همچنین خانه قدیمی که در میراث فرهنگی ثبت و جزو بناهای حفاظتی محسوب می شوند.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران روز چهارشنبه به خبرنگار ایرنا گفت: نبود اعتبار برای ترمیم بناهای تاریخی همواره به عنوان یکی از چالش های پیش رو برای نگهداری این نوع بناها به شمار می رود.

حسین ایزدی افزود: با تشکیل صندوق مرمت احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی و ورود بخش خصوصی برای اجرای طرح های گردشگری در بناهای تاریخی تا حدودی دغدغه ها در این خصوص کمرنگ شده است و جان دوباره بر کالبد بناهای تاریخی دمیده شده است.

وی ادامه داد:‌طی این مدت این اداره با واگذاری تعدادی از بناهای تاریخی به بخش خصوصی توانسته به اهداف صندوق موردنظر در زمینه احیای این بناها گام بردارد.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران اضافه کرد:‌ تاکنون بناهایی که واگذار شده به رستوران و محلی برای گشت و گذار در آثار تاریخی مبدل شده است اما در رویه جدید قرار است طرح هایی متناسب با ذائقه جامعه بویژه نسل جوان اجرا شود.

وی اظهار داشت: در حال حاضر موضوع کافه های کتاب و گفتگو در میان نسل جوان بسیار داغ است و بر این اساس تصمیم بر آن شد تا بناهای تاریخی با کاربری چنین موضوعاتی به بخش خصوصی واگذار شود.

ایزدی ادامه داد: راه اندازی کافه کتاب و گفت وگو ضمن ایجاد فضایی برای گسترش کتاب و کتابخوانی این بستر را ایجاد می کند تا نسل امروز با حضور در بناهای تاریخی با چنین سرگذشت و تاریخ جامعه نیز از نزدیک آشنا شوند.

وی گفت:‌ در همین راستا گروهی از کارشناسان میراث فرهنگی کشور دی ماه به مازندران می آیند تا بناهای تاریخی استان برای واگذاری را بررسی کنند و پس از آن روند مزایده و واگذاری این بناها به بخش خصوصی انجام می شود.

به گفته سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران علاوه بر اجاره بلند مدت بنای تاریخی، ‌پرداخت تسهیلات با کارمزد اندک و نیز معافیت از پرداخت برخی هزینه خدمات دولتی بخشی از مشوق ها از بخش خصوصی در این زمینه است.